Το πώς έγιναν οι εσωκομματικές διεργασίες στο ΠΑΣΟΚ και κατέληξε να αναδειχθεί/επανέλθει στην ηγεσία ο Νίκος Ανδρουλάκης, μετά από αμφισβήτηση που είναι ζήτημα αν κάποιος («εκτός μηχανισμών») θυμάται γιατί και πώς ανακινήθηκε, είναι κάτι που ανήκει σαφώς στο παρελθόν. Όπως στο παρελθόν – όχι πολύ όμορφο παρελθόν… – ανήκουν και τα δημοσκοπικά ευρήματα που έδιναν δεύτερη την (διακριτή, σωστά;) υποψηφιότητα Άννας Διαμαντοπούλου. Όπως στο παρελθόν ανήκει και το ερώτημα τι θα είχε συμβεί αν ο Παύλος Γερουλάνος είχε εξασφαλίσει τις κάποιες εκατοντάδες ψήφων που θα του έδιναν δικαίωμα συμμετοχής στο χθεσινό, δεύτερο γύρο αντί του Χάρη Δούκα απέναντι στον Νίκο Ανδρουλάκη.

Τώρα όμως, (α) το πάλαι ποτέ διαλάμψαν ΠΑΣΟΚ διαθέτει Πρόεδρο, μαζί και μ’ αυτόν και περιβάλλον/μηχανισμό (β) όλοι τώρα θα παρακολουθούν εσωτερικές ισορροπίες και ρόλους (γ) το τωρινό-τωρινό  ΠΑΣΟΚ έχει κερδίσει σε πολιτική και μηντιακή ορατότητα, για ΄λόγους άλλους πλην των εσωτερικών διαγκωνισμών και (δ) η δημοσκοπική θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αρχίζει και φορτώνει τον χώρο αυτό με ευθύνες – ουσίας, όχι μηντιακά διεκδικούμενες.

Να το πούμε αλλιώς, πιο ευθύγραμμα: το ερώτημα είναι από πού θα κάνει τώρα αντιπολίτευση το ΠΑΣΟΚ. Από το πώς θα απαντηθεί – στην πράξη , όχι στις προθέσεις – αυτό το ερώτημα, θα κριθεί και το σε τι θα χρησιμεύσει όλη αυτή η εσωτερική διαδικασία. Πού, έστω στην κόψη, παρέμεινε σε πολιτικά όρια. Δηλαδή δεν εξετράπη σε προσωπικές αντεγκλήσεις πέραν ενός σημείου, άρα δίνει/διατηρεί τις δυνατότητες συμπόρευσης. 

Έτσι, για παράδειγμα, βγάζει νόημα η πληρέστερη αξιοποίηση του – με βουλευτική έδρα εκ των Τεσσάρων – Παύλου Γερουλάνου στην αυριανή πορεία του ΠΑΣΟΚ εντός Βουλής, όπου οι μήνες που έρχονται υπόσχονται τρικυμίες. (Φαντασθείτε π.χ. συνυποσχετικό για Χάγη να επιχειρείται να κυρωθεί στον Βουλή: διαβάστε παρακάτω). Όπως, αντίστοιχα, θα μπορούσε να έχει νόημα η αξιοποίηση Άννας Διαμαντοπούλου στην διαμόρφωση (και προβολή, και προβολή…) του Προγράμματος του ΠΑΣΟΚ στην πορεία προ στην επόμενη – οψέποτε – κάλπη^. ενός προγράμματος που είχε μεν καταρτισθεί «με απαιτήσεις» με ευθύνη Νίκου Χριστοδουλάκη/Ηλία Κικίλια αλλά δεν έσπασε το τείχος αδιαφορίας της δημόσιας σφαίρας προς ο,τιδήποτε πέρα από ατάκες και επικοινωνία. 

Όμως, το από πού θα κάνει τώρα αντιπολίτευση το ΠΑΣΟΚ θα έχει σημασία πολύ πέρα από τα διαδικαστικά. Και τούτο επειδή ανοίγουν/έχουν ανοίξει βαρύτερα μέτωπα που υποθηκεύουν μέλλον στην Ελλάδα του 2024-26. Ένα απ’ αυτά είναι τα Ελληνοτουρκικά, που την πορεία τους την παρακολουθούμε στην χώρα όπου ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα από ακριτομυθίες της Τουρκικής πλευράς: θα ανοίξει και προς ποια κατεύθυνση η συζήτηση για Ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο και θαλάσσιες ζώνες – πέραν της γυμνασιαρχικής λογικής «μόνη διαφορά που αναγνωρίζει παγίως η Ελλάς είναι κ.λπ.»; 

Εδώ, λοιπόν, σ’ αυτό το ζήτημα που μπορεί να εμπλέξει διεθνείς δικαιοδοτικούς θεσμούς δηλαδή και την διεθνή κοινή γνώμη, ευθέως, ποιο ΠΑΣΟΚ θα δούμε να προσέρχεται; Σχηματικά: το παλαιότερο «πατριωτικό» ή το μετέπειτα «εκσυγχρονιστικό»; Διότι ΠΑΣΟΚ ήταν ο Βαγγέλης Βενιζέλος που μερίμνησε ώστε από την δικαιοδοσία της Χάγης να έχουν εξαιρεθεί εύρος και όρια αιγιαλίτιδας ζώνης και εναερίου χώρου (2015), αλλά να υπάρχει η δυνατότητα υπέρβασης αυτού του περιορισμού με συνυποσχετικό («εντός προθεσμίας 12 μηνών») αν το απέναντι Κράτος ανακινεί το ζήτημα. Αλλά ΠΑΣΟΚ ήταν και ο Γιώργος Παπανδρέου, ΥΠΕΞ στις Κυβερνήσεις Σημίτη, τότε που είχαν γίνει προωθημένες προεργασίες για ενδεχόμενες διαρρυθμίσεις θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο. Αν, λοιπόν, υπάρξει κινητικότητα στα ΕλληνοΤουρκικά όπως π.χ. ακούγεται από την απέναντι ακτή του Αιγαίου – και να δούμε κατά πόσον θα παραμείνει στο ράφι και το Κυπριακό – ποιο ακριβώς ΠΑΣΟΚ θα προσέλθει στην δημόσια συζήτηση; (Απέναντι σε μια βαθύτερα διχασμένη Κυβέρνηση, απέναντι σ’ έναν ΣΥΡΙΖΑ χωρίς πυξίδα, απέναντι και σ’ ένα διεθνές σύστημα που κοιτάζει με όχι-πάντα-ειλικρινή ματιά την περιοχή μας).

Ένα άλλο πεδίο, που εκ πρώτης όψεως φαντάζει λιγότερο «βαρύ» αλλ’ αφορά την ζωή των κοινών ανθρώπων – των νοικοκυριών, the man or the woman in the street για να το λέμε με τον σωστό τρόπο της εποχής… – είναι η υπόθεση του βιωμένου πληθωρισμού. Της ακρίβειας. Που διαδοχικές προσπάθειες της Κυβέρνησης να το  ξορκίσει και να το αποδιώξει από την Δημόσια συζήτηση – να το explain away, πάλι σε Ελληνικά της εποχής – την μια ως εισαγόμενο πληθωρισμό, την άλλη αλληλογραφώντας με Βρυξέλλες, την άλλη με καλάθια, με -Pass και με βλοσυρές επισκέψεις σε σουπερμάρκετ. 

Όμως το φαινόμενο παραμένει παρόν: και στο κόστος της στέγης, και στον πληθωρισμό απληστίας που προκύπτει από τις ολιγοπωλιακές «μας» καταστάσεις. Όταν ακόμη και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος παίρνει αυτόν τον δρόμο, ασφαλώς και θα περίμενε κανείς από ένα ΠΑΣΟΚ όπου στρατεύονται (ακόμη) σημαντικοί συντελεστές παλαιότερων εποχών αλλά και αρκετός νέος κόσμος να δώσει το στίγμα του. Τι θεωρεί ότι συμβαίνει; Τι θα έπρεπε να γίνει – και πώς;

 Μπορεί λοιπόν κα κουράσαμε, αλλά για μας το ερώτημα είναι: από πού θα κάνει τώρα αντιπολίτευση το ΠΑΣΟΚ;